
Ministerstwo Finansów opublikowało projekt zmian w ustawie o VAT wprowadzający obowiązkowy split payment (mechanizm podzielonej płatności skr. MPP). Podstawowym celem projektowanych zmian jest zastąpienie obowiązujących obecnie szczególnych rozwiązań rozliczania podatku VAT czyli odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialności podatkowej nabywcy stosowanym obligatoryjnie MPP. Obligatoryjna forma MPP będzie zatem stosowana w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług, które zasadniczo objęte są obecnie reżimem odwrotnego obciążenia oraz dotychczasowym zakresem odpowiedzialności podatkowej (czyli obejmie towary i usługi wymienione obecnie w załączniku nr 11, 13 i 14 do ustawy). Obowiązkowe stosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie dotyczyć transakcji o wartości co najmniej 15 000 zł. W przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem nowego obowiązku naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustalać będzie dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze, której dotyczy płatność. Sakncjonowane (100%) będzie też błędne opisanie faktury. Pojawią się ponadto nowe kary w Kodeksie Karnym Skarbowym.
Jak pisaliśmy w tym wpisie, Polska uzyskała 18 lutego 2019 r. pozytywną, czasową, decyzję Rady(UE) 2019/310 upoważniająca do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 226 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L. 51/19). Obecnie zgoda Komisji Europejskiej obejmuje okres do 28 lutego 2022 r. Ministerstwo przewiduje jednak wystąpienie o decyzję przedłużeniową.
Szczegółowy wykaz towarów i usług objęty obligatoryjnym MPP zawiera załącznik do projektu. Znajdują się tam np. roboty budowlane, oleje, złoto, platyna, aparaty fotograficzne, odpady, surowce wtórne itp. Dodatkowo Ministerstwo proponuje objąć obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności także transakcje, których przedmiotem są części i akcesoria do pojazdów silnikowych; węgiel i produkty węglowe; maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria oraz urządzenia elektryczne i ich części i akcesoria.
Obowiązkiem objęte będą płatności dotyczące faktur dokumentujących transakcje dokonane pomiędzy podatnikami, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty. Transakcje opiewające na kwoty poniżej 15 000 zł podlegałyby natomiast rozliczaniu na ogólnych zasadach. Zatem część transakcji (te poniżej 15 000 zł) objętych obecnie odwrotnym obciążeniem nie zostanie objęta obowiązkiem rozliczania w mechanizmie podzielonej płatności. W zakresie takich transakcji nabywca może jednak zastosować mechanizm podzielonej płatności za zasadzie dobrowolności.
Projekt zawiera również objęcie odpowiedzialnością podatkową nabywcy w ramach transakcji, których przedmiotem są wszystkie towary wymienione w dodawanym do ustawy załączniku nr 15, a które to transakcje nie podlegają obowiązkowi rozliczenia przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Oznacza to, że odpowiedzialnością podatkową objęte zostaną również towary, które do tej pory rozliczane były w mechanizmie odwrotnego obciążenia. Odpowiedzialność podatkowa nie będzie natomiast stosowana w zakresie transakcji, których przedmiotem są usługi wymienione w dodawanym załączniku nr 15.
Ministerstwo proponuje aby projektowana odpowiedzialność miała zastosowanie w przypadku gdy wartość netto nabytych w danym miesiącu od jednego podmiotu towarów wymienionych w załączniku nr 15 przekroczy kwotę 12 000 zł. Ministerstwo Finansów proponuje też dodanie do katalogu informacji jakie powinna zawierać faktura, specjalnego oznaczenia w postaci zapisu „mechanizm podzielonej płatności”. W decyzji wykonawczej zaznaczono, że specjalne oznaczenie zamieszczone na fakturach będzie mogło być stosowane w przypadku, gdy płatność za daną fakturę dokonywana jest przelewem bankowym. Zdecydowano zatem, że obowiązek zamieszczenia przedmiotowej informacji będzie dotyczył wyłącznie faktur dokumentujących transakcje dokonane pomiędzy podatnikami, których jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty i obejmujących towary lub usługi wymienione w dodawanym do ustawy załączniku nr 15. Przyjęta przez MF wartość 15 000 zł jest zbieżna z limitem transakcji wskazanym w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, czyli limitem po przekroczeniu którego przedsiębiorcy są obowiązani do dokonania płatności za daną transakcję za pośrednictwem rachunku bankowego.
Co więcej, projekt nakłada na wystawcę faktury sankcję w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze za nieumieszczenie na wystawianej fakturze specjalnego oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności” będącego informacją, że przedmiotowa faktura z uwagi na przedmiot transakcji jak i kwotę powinna zostać zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.
Podatnik, który jest obowiązany do wystawiania faktur oznaczonych „mechanizm podzielonej płatności”, będzie zobowiązany do przyjęcia płatności wynikających z takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności. MF argumentuje, iż ma to na celu wyeliminowanie przypadków omijania wprowadzanych rozwiązań przykładowo poprzez stosowanie przez wystawcę ww. faktur rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych do rozliczeń transakcji objętych obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo bankowe do ROR-ów nie otwiera się rachunków VAT, zatem nabywca nie miałby fizycznej możliwości zrealizowania ciążącego na nim obowiązku zapłaty danej faktury w MPP. Wysłany przez niego komunikat przelewu nie mógłby zostać zrealizowany przez bank gdyż jego kontrahent nie miałby otwartego rachunku VAT. Dokonana przez nabywcę płatność w MPP zostałaby w takiej sytuacji zwrócona przez bank, dokonany przelew nie zostałby zrealizowany.
Ministerstwo przekonuje, że przepis ten ma również uniemożliwić sytuacje, w których dostawca w drodze postanowień umownych z nabywcą będzie chciał wyłączyć stosowanie mechanizmu podzielonej płatności. Przy proponowanej regulacji takie umowne postanowienia będą nieważne, jako sprzeczne z ustawą.
Projekt wprowadza ponadto możliwość dokonywania jednym komunikatem przelewu zapłaty za więcej niż jedną fakturę. W takim przypadku komunikat przelewu musi obejmować wszystkie faktury otrzymane przez podatnika w danym okresie od jednego dostawcy i zawierać całą kwotę podatku VAT wykazanego na tych otrzymanych fakturach. Okres ten nie może być krótszy niż jeden dzień i dłuższy niż jeden miesiąc. W takiej sytuacji podatnik w komunikacie przelewu nie będzie wskazywał, tak jak to ma miejsce obecnie, numeru konkretnej faktury płaconej w mechanizmie podzielonej płatności, będzie natomiast wskazywał okres za który dokonuje płatności.
Pozytywną dla przedsiębiorców zmianą będzie z pewnością rozszerzenie przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT. Proponuje się aby środki te podatnik mógł przeznaczyć nie tylko na zapłatę zobowiązania w podatku VAT ale również na zapłatę podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku akcyzowego, należności celnych oraz składek ZUS. Dopuszczenie możliwości regulowania z rachunku VAT innych należności budżetowych powinno – zdaniem MF- zmniejszyć ryzyko pogorszenia płynności finansowej podatników wynikające z ograniczonej dyspozycyjności środków zgromadzonych na rachunku VAT.
Ministerstwo zapowiada też zmiany w ustawie z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy. Polegają one głównie na dodaniu nowego czynu zabronionego, sankcjonującego niewywiązywanie się przez podatników z obowiązku dokonania płatności przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności nałożonego projektowanym przepisem art. 108a ust. 1a ustawy o VAT (dodanie art. 57c). Za popełnienie ww. czynu zabronionego zaproponowano karę grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych (art. 57c § 1 kks). Ponadto przewiduje się, że w przypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe (art. 57c § 2 kks).
Ministerstwo proponuje aby przedmiotowa ustawa, co do zasady weszła w życie z dniem 1 września 2019 r. Wyjątek będą stanowiły przepisy, które przewidują negatywne konsekwencje dla podmiotów, którzy mimo obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności dokonają rozliczenia w inny sposób (1 stycznia 2020r.).
Link do projektu
Lista towarów i usług
Link do procesu legislacyjnego
Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.