Aktualności: Poprawianie Polskiego Ładu po raz kolejny

Opublikowano i poddano pod konsultacje publiczne kolejny projekt zmian w podatkach i składkach. Tym razem, propozycje zawierają m.in.: (1) obniżenie z 17% do 12% stawki podatku obowiązującej w pierwszym przedziale skali podatkowej; (2) wprowadzenie dla przedsiębiorców nierozliczających podatku wg skali podatkowej możliwości odliczania części zapłaconych składek zdrowotnych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą opodatkowaną jednolitym 19% podatkiem, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz kartą podatkową – przedsiębiorcy rozliczający podatek według skali podatkowej zapłacą niższy podatek dzięki obniżonej stawce podatku oraz (3) uchylenie ulgi dla klasy średniej (4) likwidację kilku szczególnych rozwiązań w tym ulgi na zabytki. Planowane wejście w życie rozwiązań to 1 lipca 2022 r.

Przegląd zmian

Ministerstwo Finansów uzasadnia nowelizację w trakcie roku koniecznością zapewnienia spójnego, przejrzystego i sprawiedliwego systemu podatkowego przez doprecyzowanie oraz udoskonalenie obowiązujących przepisów podatkowych.

Projektem uchylane są rozwiązania niekorzystnie odbierane przez podatników (tzw. ulga dla klasy średniej, ulga na zabytki, nowa ulga dla osób samotnie wychowujących dzieci). W tym zakresie projekt powraca do sprawdzonych już rozwiązań. Do zmian o wskazanym powyżej charakterze zaliczyć należy następujące rozwiązania:
1) likwidację tzw. ulgi dla klasy średniej, ulgi na zabytki,
2) zmianę zasad stosowania kwoty wolnej od podatku (tj. 1/12 kwoty zmniejszającej podatek),
3) zwolnienie płatnika z obowiązku poboru zaliczki na podatek,
4) zmianę wysokości kryterium dochodowego pełnoletniego uczącego się dziecka, od którego zależy prawo rodzica lub opiekuna prawnego do preferencji podatkowych,
5) zmianę katalogu dochodów małoletniego dziecka, które dolicza się do dochodów rodzica,
6) zmiany w zakresie zwolnień przedmiotowych,
7) zmiany o charakterze porządkowym,
8) umożliwienie zdefiniowanej grupie podatników przekazywania kwot w wysokości 1% podatku należnego organizacji pożytku publicznego na podstawie wniosku za poprzedni rok podatkowy,
9) uchylenie mechanizmu przedłużenia poboru i wpłaty zaliczek na podatek dochodowy w trakcie 2022 r.

Ponadto, jak czytamy w uzasadnieniu projektu, obniżenie stawki podatkowej w trakcie roku, a także w rozliczeniu podatku dochodowego za 2022 r. umożliwia uchylenie, postrzeganej jako niespójnej i komplikującej system podatkowy, ulgi dla klasy średniej.

Przedsiębiorcy na podatku liniowym, ryczałcie i karcie podatkowej będą mogli pomniejszać podstawę opodatkowania o zapłacone składki zdrowotne do określonego limitu. W przypadku liniowców limit wyniesie 8,7 tys. zł (pomniejszenie dochodu). Dla ryczałtowców – 50% zapłaconych składek zdrowotnych (pomniejszenie przychodu). Natomiast dla podatników na karcie – 19 proc. zapłaconej składki (pomniejszenie podatku).

Nowa skala podatkowa

Do rozliczenia dochodu będzie miała zastosowanie nowa następująca skala podatkowa:

Skala ta oznacza zatem obniżenie stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w pierwszym przedziale skali podatkowej z 17% do 12%. Po wejściu w życie zmiany podatek od dochodów w wysokości 120 000 zł (tj. na poziomie granicy przedziału skali podatkowej) wyniesie 10 800 zł, zamiast dotychczasowej kwoty 15 300 zł. Niższy podatek będzie pobierany zaraz po wejściu w życie ustawy, już na etapie poboru zaliczek na podatek przy zastosowaniu 12% stawki. Nowa kwota zmniejszająca podatek (przekładająca się na kwotę wolną od podatku w wysokości 30 000 zł) wynosi 3 600 zł (30 000zł x 12% = 3 600 zł). Konsekwencją innej kwoty zmniejszającej podatek wynoszącej 3 600 zł jest też odpowiadająca jej kwota zmniejszająca miesięczne zaliczki na podatek wynosząca 300 zł (1/12 z kwoty zmniejszającej podatek 3 600 zł = 300 zł).

Zaliczki – propozycja uporządkowania Polskiego Ład dla płatników

Dużo problemów spowodowały niejasności w Polskim Ładzie w zakresie pobierania zaliczek na początku roku. Zaproponowano więc zasadnicze zmiany w zakresie uwzględniania przez płatników 1/12 kwoty zmniejszającej podatek – dodany art. 31b do ustawy PIT. Podatnik będzie mógł swobodniej decydować o zastosowaniu kwoty wolnej przez płatnika.

Projekt zawiera rozwiązanie nakazujące płatnikowi pomniejszać zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, jeżeli podatnik złoży temu płatnikowi oświadczenie, według ustalonego wzoru, o stosowanie pomniejszenia.

Oświadczenie o stosowanie pomniejszenia podatnik będzie mógł złożyć maksymalnie trzem płatnikom. Zmiana ta jest korzystna dla wieloetatowców, którzy do tej pory mogli wskazać tylko jednego pracodawcę do stosowania zmniejszenia. Należy podkreślić, że nie oznacza to, że każdy ze wskazanych płatników będzie stosował 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. W oświadczeniu o stosowanie pomniejszenia podatnik wskazywać ma, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:
1) 1/12 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 300 zł),
2) 1/24 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 150 zł),
3) 1/36 kwoty zmniejszającej podatek (po zmianie o 100 zł).

Ministerstwo proponuje zatem aby podatnik, mając na uwadze wybór najlepszego dla siebie rozwiązania, mógł „dzielić” 1/12 kwoty zmniejszającej podatek maksymalnie na trzy kwoty i upoważnić w związku z tym do jej stosowania maksymalnie trzech płatników.

W przypadku uzyskiwania w danym miesiącu przychodów od więcej niż jednego płatnika, podatnik będzie mógł złożyć oświadczenie o stosowanie pomniejszenia, jeżeli:
1) łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w tym miesiącu
nie przekracza kwoty stanowiącej 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz
2) w roku podatkowym podatnik za pośrednictwem płatnika nie skorzystał w pełnej wysokości z pomniejszenia kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, w tym również gdy złożył wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym.

Nowe obowiązki dla płatników

Drugą istotną zmianą jest to, że to na płatniku, który nawiązuje nowy stosunek zatrudnienia (np. stosunek pracy, czy zlecenia, umowę o zarządzenia przedsiębiorstwem, kontrakt menedżerski) będzie spoczywał obowiązek zainicjowania złożenia przez zatrudnianego podatnika wniosku (oświadczenia) o zasadach stosowania przez płatnika 1/12 kwoty zmniejszającej podatek oraz odliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przy obliczaniu zaliczki na podatek. Dotychczas taki obowiązek nie był sformułowany w ustawie PIT.

Kolejną zasadniczą zmianą w zakresie uwzględniania przez płatników 1/12 kwoty zmniejszającej podatek jest umożliwienie jej stosowania wszystkim płatnikom, po tym, jak otrzymają oni w tej sprawie wniosek (oświadczenie) od podatnika.

Zatem kwotę tę będą mogli stosować również zleceniodawcy i pozostali płatnicy wypłacający świadczenia z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 ustawy PIT oraz płatnicy pobierający zaliczki od dochodów z praw majątkowych. Do stosowania omawianego zmniejszenia będą bowiem upoważnieni wszyscy płatnicy, o których mowa w art. 41 ust. 1 ustawy PIT, oraz dodatkowo płatnicy, o których mowa w art. 35 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT.

W konsekwencji, do zmniejszania zaliczki na podatek maksymalnie o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek uprawnione będą też:
– osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 ustawy PIT (m. in. przychody z umów zlecenia i o dzieło, przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich, przychody z umów o zarządzenie przedsiębiorstwem, czy z kontraktów menadżerskich) oraz art. 18 ustawy PIT (przychody z praw majątkowych),
– podmioty przyjmujące na praktykę absolwencką lub staż uczniowski przy poborze zaliczek na podatek od świadczeń pieniężnych wypłacanych z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach
absolwenckich (Dz. U. z 2018, poz. 1244) lub odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082) – obecnie art. 35 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT.

Obowiązki dla pracodawców w okresie przejściowym

Te nowe zasady będą wymagały pewnego wysiłku pracodawców, którzy zostaną na podstawie epizodycznego przepisu (art. 15 projektowanej ustawy) zobowiązani do wystąpienia do swoich pracowników (do 15 czerwca 2022 r.) o aktualizację wcześniej złożonego oświadczenia PIT-2.

Pracodawcy zostaną zatem zobowiązani do zapytania, czy pracownicy chcą skorzystać z nowych rozwiązań dotyczących stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek. Brak reakcji pracownika (do 30 czerwca 2022 r.) oznaczać będzie jego decyzję o pozostaniu na dotychczasowych zasadach. Natomiast nowe oświadczenie pracownika w sprawie stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek będzie miało zastosowanie od dnia 1 lipca 2022 r.

Ponadto do 30 czerwca każdy inny podatnik uzyskujący przychody za pośrednictwem płatnika będzie mógł złożyć wniosek swojemu płatnikowi w sprawie stosowania 1/12 kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek. Oświadczenie będzie miało zastosowanie od dnia 1 lipca 2022 r. (art. 14 projektowanej ustawy).

Możliwy brak podatku i zaliczek

Płatnik nie będzie pobierać zaliczek, jeżeli podatnik złoży temu płatnikowi wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym. Podatnik będzie mógł złożyć wniosek o niepobieranie zaliczek w danym roku podatkowym, jeżeli przewiduje, że uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 (czyli skali podatkowej) nie przekroczą w roku podatkowym kwoty 30 000 zł, przy czym podatnik jest obowiązany niezwłocznie wycofać ten wniosek, jeżeli stwierdzi, że wysokość tych dochodów przekroczy tę kwotę. Podatnik będzie mógł wniosek wycofać.

Liniowcy odliczą w części składki

Dla przedsiębiorców rozliczających się według jednolitej, 19% stawki podatku, Ministerstwo Finansów proponuje wprowadzenie odliczenia od podstawy obliczenia podatku (dochodu) lub zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej – zapłaconej przez podatnika składki na ubezpieczenie zdrowotne związanej z działalnością opodatkowaną w tej formie.

Wysokość rocznego odliczenia składek będzie limitowana. Limit będzie dotyczył podatnika. Obliczony zostanie na bazie limitu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, tj. rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ogłoszonej w roku poprzednim na podstawie art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423, z późn. zm.). Limit będzie stanowił kwotę stanowiącą 4,9% (stawka składki na ubezpieczenie zdrowotne płaconych przez podatników opodatkowanych podatkiem liniowym) z 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej (w 2022 r. 177 660 zł).

Zatem na kwotę tę składa się kwota obliczona wg wzoru 177 660 zł x 4,9%. W roku 2022 r. kwota ta stanowi 8 705 zł, ale w przepisie zaproponowane zostało zaokrąglanie kwoty przysługującego odliczenia do pełnych stu złotych, czyli kwota ta wyniesie 8 700 zł.

Wysokość tej kwoty będzie podlegała corocznie podwyższeniu o wskaźnik odpowiadający ilorazowi rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ogłoszonej w roku poprzednim na podstawie art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, oraz rocznej podstawy wymiaru tych składek ogłoszonej dwa lata wstecz, po zaokrągleniu do pełnych 100 złotych w górę.

Uszczelnienie i uporządkowanie

Projekt precyzuje, że składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacać mają też prokurenci i komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.

Projekt ustawy zakłada uchylenie od 1 lipca 2022 r. obowiązku nałożonego na płatników
wyliczania w trakcie 2022 r. zaliczek również według zasad obowiązujących do końca 2021 r., czyli uchylenie tzw. mechanizmu rolowania zaliczek wdrożonego do systemu prawnego w drodze rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r. w sprawie przedłużenia terminów poboru i przekazania przez niektórych płatników zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych – Dz. U. poz. 28. Mechanizm ten obecnie reguluje art. 53a ustawy PIT.

Szerokie konsultacje potrwają od 24 marca do 2 kwietnia 2022 r.

LINK do projektu.

Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.