14 kwietnia 2020r. opublikowano wydane przez Ministerstwo objaśnienia z 9 kwietnia 2020 r. dotyczące stosowania przez podatników podatków dochodowych przepisów odnoszących się do samochodów osobowych, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o PIT i CIT oraz niektórych innych ustaw. Ustawa nowelizująca wprowadziła z mocą od 2019r. szereg przepisów modyfikujących zasady podatkowego rozliczania kosztów dotyczących nabycia, korzystania, eksploatacji oraz zbycia samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej przez podatników działalności. Ministerstwo w wyjaśnieniach wielokrotnie wskazuje na identyfikowane przez resort przypadki obejścia prawa (np. w zakresie umów leasingu, dzierżawy czy najmu podpisywanych na przełomie roku).
Wyjaśnienia dotyczą zmian odnoszących się do samochodów osobowych, które polegają w szczególności na:
- podwyższeniu do 150 000 zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego, do którego możliwe jest pełne odliczanie odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, a w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym
– do kwoty 225 000 zł, - podwyższeniu do 150 000 zł kwoty odnoszącej się do wartości samochodu przyjętej dla celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów,
- określeniu do 150 000 zł (w przypadku samochodów elektrycznych do 225 000 zł) kwoty limitu opłat zaliczanych do kosztów podatkowych wynikających z umowy leasingu, umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze,
- określeniu zasad rozliczania kosztów używania samochodów osobowych wykorzystywanych zarówno dla celów działalności gospodarczej, jak i dla innych celów (niezwiązanych z prowadzoną działalnością), czyli do tzw. „użytku mieszanego”,
- określeniu zasad związanych ze sprzedażą samochodu osobowego, w tym dotyczących ustalania wysokości kosztów uzyskania przychodów przy sprzedaży samochodu osobowego będącego środkiem trwałym.
Ministerstwo odnosi się do sygnalizowanych przez podatników niejasności m.in. w przepisach przejściowych. MF wyjaśnia, że przepis art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej nie obejmuje swoim zakresem regulacji odnoszących się do tzw. użytku mieszanego, czyli m.in. przepisów art. 23 ust. 1 pkt 46a i ust. 3b ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 pkt 51 i ust. 3b ustawy o CIT). W konsekwencji, w sytuacji, w której opłaty leasingowe (z tytułu najmu, dzierżawy, itp.) wynikające z umowy zawartej przed dniem 1 stycznia 2019 r. zostały skalkulowane w ten sposób, że zawierają w sobie koszty eksploatacji samochodu osobowego, wprowadzone od dnia 1 stycznia 2019 r. przepisy odnoszące się do tzw. użytku mieszanego (ograniczające do 75% wysokość możliwych do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej) znajdą do takich opłat zastosowanie. A zatem opłata leasingowa w tej części, w jakiej odnosi się do kosztów eksploatacji samochodu osobowego, będzie objęta limitem.
Zdaniem MF, koszty opłat serwisowych wynikających z umowy leasingu zawartej przed dniem 1 stycznia 2019 r. podlegają ograniczeniom związanym z używaniem samochodu osobowego do celów mieszanych (25% poniesionych wydatków jest wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów).
MF wyjaśnia też, że dla możliwości stosowania art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej, co do zasady, nie ma znaczenia moment fizycznego dostarczenia samochodu osobowego będącego przedmiotem umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, zawartych przed dniem 1 stycznia 2019 r. Istotny jest moment zawarcia umowy o ile zawierała przed tym dniem wszystkie istotne dla danego jej rodzaju elementy treści czynności prawnej.
Ministerstwo ostrzega przy tym, że w przypadku zawarcia umowy ze znacznie odroczonym momentem wydania przedmiotu leasingu, nieuzasadnionym przyczynami natury obiektywnej (np. znaczną liczbą dostaw i związaną z nią koniecznością oczekiwania na dany model, itp.), działanie takie może być rozpatrywane jako obejście prawa podatkowego (podlegające ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania). W przypadku zawarcia przed dniem 1 stycznia 2019 r. umowy leasingu, najmu, dzierżawy lub innej podobnej umowy o bardzo ogólnym charakterze (np. umowy ramowej), która w szczególności nie zawiera wszystkich istotnych dla danej umowy elementów (np. wyżej wymienionych w przypadku umowy leasingu), podatnik naraża się na ryzyko uznania, że umowa taka nie daje podstaw do stosowania regulacji przejściowej określonej w art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej, a tym samym nie jest możliwe stosowanie do niej dotychczasowych przepisów ustawy o PIT lub ustawy o CIT.
Resort wyjaśnia też pojęcie zmiany i odnowienia umowy wskazując, że obowiązku stosowania nowych regulacji nie będą powodować, np.:
- zmiany, które stanowią element wykonania umowy leasingu, tj. stanowią realizację zapisów tej umowy, o ile te zmiany umowy leasingu miały swoją podstawę w umowie,
- zmiany o charakterze technicznym (np. numeru VIN, specyfikacji pojazdu),
- zmiany dotyczące zakresu usług niezwiązanych z finansowaniem (np. ubezpieczenia pojazdu),
- zmiany warunków finansowych będących efektem zmian kursowych w umowach denominowanych w obcych walutach.
Minister wskazuje też, że do samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym oddanego do używania do dnia 18 grudnia 2018 r. włącznie mają zastosowanie:
– limit 20 000 euro do dnia 31 grudnia 2018 r, oraz
– limit 150 000 zł od dnia 1 stycznia 2019 r.
W odniesieniu natomiast do samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym
oddanego do używania po dniu 18 grudnia 2018 r. obowiązują limity:
– limit 30.000 euro do 31 grudnia 2018 r, oraz
– limit 225 000 zł od 1 stycznia 2019 r.
Nowe limity (150 000 zł i 225 000 zł) nie dotyczą – jak wyjaśnia MF – odpisów z tytułu zużycia samochodów osobowych w pełni zamortyzowanych przed dniem 1 stycznia 2019 r. Przepisy ustawy nowelizującej nie uprawniają do np. dokonywania korekt rozliczeń odpisów amortyzacyjnych za okres przed dniem 1 stycznia 2019 r. w związku z wejściem w życie nowych limitów.
Ministerstwo odnosi się też do kwestii wyłączenia limitu dla podatników, których przedmiotem działalności jest oddawanie samochodów osobowych w odpłatne używanie (art. 23 ust. 5b [art. 16 ust. 5b]. Przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się do odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, jeżeli ten samochód został oddany przez podatnika do odpłatnego używania na podstawie umowy leasingu, o której mowa w art. 23a pkt 1 [art. 17a pkt 1], umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, a oddawanie w odpłatne używanie na podstawie takiej umowy stanowi przedmiot działalności podatnika). Również tu znajduje się ostrzeżenie przed nadmierną optymalizacją. W sytuacji, gdy podatnik, aby skorzystać z omawianej preferencji, oddaje w najem na bardzo krótki okres samochód, pomimo że takie czynności nie wchodzą w zakres jego działalności (np. w dokumentach rejestrowych podatnika w przedmiocie działalności nie widnieją odpowiednie kody PKD), tzn. nie stanowią jego podstawowej działalności operacyjnej, to działanie takie nie mieści się w zakresie normy wynikającej z omawianych przepisów i jako takie może być rozpatrywane przez pryzmat próby obejścia prawa.
Wyjaśnienia znajdą Państwo pod tym linkiem.
Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.