24 listopada 2022r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał ciekawą interpretację dotyczącą stosowania w praktyce ulgi na robotyzację. Uznał w niej, że koncepcja przepisu art. 38eb ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o CIT nie zostanie zrealizowana przez podatnika w sytuacji, gdy zakupione roboty nie będą wykorzystywane dla zastosowań przemysłowych, o których mowa w art. 38eb ust. 3 ustawy o CIT. Robotów wykorzystywanych w procesie logistyczno- magazynowym nie można uznać za roboty wykorzystywane dla zastosowań przemysłowych, zatem Spółka nie będzie mogła skorzystać z ulgi na robotyzację.
Stan faktyczny
Postępowanie zainicjowała Spółka S.A. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka), która prowadzi działalność w formie spółki akcyjnej. Spółka podlega opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów niezależnie od miejsca ich osiągania (jest polskim rezydentem podatkowym). Spółka uzyskuje przychody z zysków kapitałowych, jak również inne niż przychody z zysków kapitałowych.
Wnioskodawca jest jednym z największych w Polsce dystrybutorów produktów żywnościowych, chemii gospodarczej, alkoholu i wyrobów tytoniowych (szybko zbywalne towary konsumpcyjne – produkty FMCG). Spółka koncentruje swoją działalność na hurtowej dystrybucji towarów do klientów ze wszystkich istotnych segmentów tradycyjnego rynku hurtowego, w szczególności do niezależnych sklepów detalicznych w całej Polsce. Dodatkowo w celu poprawy konkurencyjności swoich klientów na rynku oraz zapewnienia stabilności swoich przychodów, grupa kapitałowa, do której należy Spółka, rozwija własne sieci sklepów detalicznych zrzeszające sklepy prowadzone przez niezależne podmioty oraz w pewnym zakresie także przez podmioty należące, do których również realizowane są dostawy.
W ramach prowadzonej działalność Spółka posiada magazyny, w których przechowywane są produkty sprzedawane jej kontrahentom. Co istotne, obecnie te magazyny są zbudowane w sposób tradycyjny tj. wykorzystując do magazynowania system regałów magazynowych, na których przechowywane są towary sprzedawane na Spółkę.
W ramach tego systemu, po otrzymaniu zamówienia od klienta, jest ono przekazywane przez system do pracownika, który następnie ręcznie kompletuje całe zamówienie zbierając produkty z regałów. Powoduje to, że cały system wymaga dużego nakładu pracy, a pracownicy w ciągu dnia muszą pokonywać duże dystanse w trakcie kompletacji zamówień.
Spółka postanowiła zmodernizować swoje magazyny i wdrożyć system automatycznego magazynowania (dalej: A). A. to automatyczny system magazynowania, który nie wykorzystuje półek do składowania towarów w magazynie. W ramach tego systemu towary są ułożone w pojemnikach jeden na drugim, wewnątrz aluminiowej siatki. Małe pojazdy jezdne (dalej: Roboty) poruszają się po szynach po powierzchni tego obszaru magazynowego (szczycie siatki), pobierając pojemniki i dostarczając je do ergonomicznych stanowisk pracy, gdzie odbywa się proces kompletacji realizowany prze pracowników. Ideą tego systemu jest, aby „poszukiwany” towar, przyjechał do pracownika, który następnie wyjmuje zamówiony przez kontrahenta towar z pojemnika i przekazuje do wydania.
Mając to na uwadze należy wskazać, że system A. składa się z następujących elementów:
a) Siatka;
b) Pojemniki;
c) Roboty;
d) Porty;
e) Centrum sterowania (kontroler).
Ad a) Siatka
Siatka stanowi aluminiową ramę w formie sześcianu, w której znajdują się pojemniki. Wnętrze siatki dodatkowo podzielone jest dodatkowymi aluminiowymi przegrodami, które tworzą kolumny przypominające szyb, w których układane są pojemniki. Szczyt siatki uzupełniają tory biegnące w kierunkach X i Y, co umożliwia robotom poruszanie się po szczycie siatki w czterech kierunkach tj. przód, tył, prawo i w lewo oraz w dół za pomocą specjalnego wysięgnika zamontowanego na robocie, dzięki czemu możliwe jest podnoszenie pojemników i przekazywanie ich do punktu kompletacji.
Ad b) Pojemniki
Wszystkie towary są przechowywane w standaryzowanych, specjalnie zaprojektowanych plastikowych kontenerach zwanych „pojemnikami”. Pojemniki przejmują funkcje półek, na których magazynowane są towary. Każdy pojemnik jest identyfikowany za pomocą unikalnego numeru zapisanego w bazie danych A i powtórzonego na etykiecie umieszczonej na pojemniku. System zna lokalizację każdego pojemnika znajdującego się w siatce i jego zawartość. Pojemniki umieszczane są wewnątrz siatki jeden na drugim w rzędach na całej powierzchni siatki.
Ad c) Roboty
Roboty stanowią małe autonomiczne urządzenia jezdne. Cały system składa się w zależności od wielkości siatki od kilku do kilkunastu robotów. Co istotne, każdy robot jest sterowany niezależnie, co powoduje, że awaria pojedynczego robota nie skutkuje zatrzymaniem innych robotów. Roboty te poruszają się na szczycie siatki po szynach umożliwiających im przemieszczanie w przód tył, prawo i w lewo. Ponadto są one wyposażone w wysięgnik, który umożliwia im podnoszenie i przenoszenie pojemników znajdujących się wewnątrz siatki. Co istotne, roboty są również wyposażone w zestawy czujników, dzięki którym możliwe jest poruszanie się po szczycie siatki. Ponadto są one cały czas połączone z centrum sterowania, które wytycza im optymalną trasę, którą muszą pokonać.
Ad d) Porty
Porty stanowią miejsca kompletacji zamówień. Są to urządzenia, które odbierają pojemniki pobrane przez roboty z wnętrza siatki, które następnie są przekazywane do pracownika, aby ten mógł skompletować zamówienie.
Stacja robocza wyposażona jest w trzy obrotowe ramienia, z których każde trzyma jeden pojemniki. Dwa ramiona są umieszczone z tyłu portu, co umożliwia robotom zwracanie i pobieranie pojemników. Trzecie ramię znajduje się z przodu, umożliwiając dostęp pracownika magazynu do towarów znajdujących się w pojemniku.
Ad e) Centrum sterowania
Na całość systemu A. składa się również kontroler będący centrum sterowania. Składa się on z przemysłowego komputera PC oraz modułu komunikacyjnego IO z robotami (AISO), jak również access – point’u Wi-Fi.
Kontroler przetwarza zlecenia otrzymane z systemu SAP w celu przydzielenia zadań. Wykorzystując odpowiednie oprogramowanie, kontroler wysyła zadania do robotów, kierując ich działaniami w celu znalezienia i pobrania pojemników. Ponadto wyznacza najbardziej optymalną drogę do pojemnika i w czasie rzeczywistym koryguje lokalizację i drogę robotów, bazując na aktualnych zamówieniach do kompletacji.
Spółka wskazała, że Roboty:
a) wymieniają dane w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi i diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego: sterowania, programowania, monitorowania lub diagnozowania;
b) są połączone z systemami teleinformatycznymi, usprawniającymi procesy produkcyjne podatnika, w szczególności z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów;
c) są monitorowane za pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń.
Stanowisko Podatnika
Spółka uznała, że wydatki na nabycie Robotów, które będą wykorzystywane w procesie logistyczno- magazynowym, spełniają definicję robota przemysłowego o której mowa w art. 38eb ust. 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „updop”) , wobec czego jest ona uprawniona jest do skorzystania z ulgi na robotyzację, o której mowa w art. 38eb ust. 1 updop, polegającej na odliczeniu od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej 50% kosztów uzyskania przychodu poniesionych w roku podatkowym na robotyzację.
Ponadto, Spółka zajęła stanowisko, iż odliczenia z tytułu ulgi na robotyzację, o której mowa w art. 38eb ust. 1 updop, można dokonać w roku podatkowym, w którym doszło do poniesienia wydatku, niezależnie od tego, kiedy koszty związane z nabyciem Robotów zostaną ujęte jako koszt uzyskania przychodu.
Organ nie zgodził się jednak z takim podejściem.
Stanowisko organu
Organ przypomniał, że ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 z późn. zm., dalej: „updop”), która weszła w życie 1 stycznia 2022 r., wprowadzono przepisy mające zdynamizować rozwój gospodarczy kraju poprzez system ulg podatkowych. Należy do nich m.in. tzw. „ulga na robotyzację” mająca na celu zachęcenie polskich przedsiębiorstw do unowocześnienia procesów produkcyjnych, promocji rozwoju robotyzacji przemysłowej i wsparcie transformacji cyfrowej.
Regulacje dotyczącą tej ulgi zawiera dodany do updop” art. 38eb, który w ust. 1 stanowi, że: Podatnik uzyskujący przychody inne niż przychody z zysków kapitałowych może odliczyć od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, kwotę stanowiącą 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację, przy czym kwota odliczenia nie może przekraczać kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym z przychodów innych niż przychody z zysków kapitałowych.
Według art. 38eb ust. 2 updop:
Za koszty uzyskania przychodów poniesione na robotyzację uznaje się:
1) koszty nabycia fabrycznie nowych:
a) robotów przemysłowych,
b) maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związanych,
c) maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy, funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, służących zapewnieniu ergonomii oraz bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do stanowisk pracy, gdzie zachodzi interakcja człowieka z robotem przemysłowym, w szczególności czujników, sterowników, przekaźników, zamków bezpieczeństwa, barier fizycznych (ogrodzenia, osłony) czy optoelektronicznych urządzeń ochronnych (kurtyny świetlne, skanery obszarowe),
d) maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych, w szczególności czujników i kamer,
e) urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych;
2) koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych wymienionych w pkt 1;
3) koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w pkt 1 i 2;
4) opłaty, o których mowa w art. 17b ust. 1, ustalone w umowie leasingu, o którym mowa w art. 17f, dotyczącej robotów przemysłowych oraz innych środków trwałych wymienionych w pkt 1, jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu finansujący przenosi na korzystającego własność tych środków trwałych.
W świetle art. 38eb ust. 3 updop:
Przez robota przemysłowego rozumie się automatycznie sterowaną, programowalną, wielozadaniową i stacjonarną lub mobilną maszynę, o co najmniej 3 stopniach swobody, posiadającą właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych, która spełnia łącznie następujące warunki:
1) wymienia dane w formie cyfrowej z urządzeniami sterującymi i diagnostycznymi lub monitorującymi w celu zdalnego: sterowania, programowania, monitorowania lub diagnozowania;
2) jest połączona z systemami teleinformatycznymi, usprawniającymi procesy produkcyjne podatnika, w szczególności z systemami zarządzania produkcją, planowania lub projektowania produktów;
3) jest monitorowana za pomocą czujników, kamer lub innych podobnych urządzeń;
4) jest zintegrowana z innymi maszynami w cyklu produkcyjnym podatnika.
W myśl art. 38eb ust. 4 updop:
Przez maszyny i urządzenia peryferyjne do robotów przemysłowych funkcjonalnie z nimi związane rozumie się w szczególności:
1) jednostki liniowe zwiększające swobodę ruchu;
2) pozycjonery jedno- i wieloosiowe;
3) tory jezdne;
4) słupowysięgniki;
5) obrotniki;
6) nastawniki;
7) stacje czyszczące;
8) stacje automatycznego ładowania;
9) stacje załadowcze lub odbiorcze;
10) złącza kolizyjne;
11) efektory końcowe do interakcji robota z otoczeniem służące do:
a) nakładania powłok, malowania, lakierowania, dozowania, klejenia, uszczelniania, spawania, cięcia, w tym cięcia laserowego, zaginania, gratowania, śrutowania, piaskowania, szlifowania, polerowania, czyszczenia, szczotkowania, drasowania, wykańczania powierzchni, murowania, odlewania ciśnieniowego, lutowania, zgrzewania, klinczowania, wiercenia, handlingu, w tym manipulacji, przenoszenia i montażu, ładowania i rozładowania, pakowania, gwożdżenia, paletyzacji i depaletyzacji, sortowania, mieszania, testowania, wykonywania pomiarów,
b) obsługi maszyn: frezarek, wtryskarek, giętarek, robodrilli, wiertarek, tokarek, wrzecion, zginarek i zawijarek, wycinarek, walcarek, przecinarek, szlifierek, wytaczarek, ciągarek, drukarek, pras, wyoblarek.
Stosownie do art. 38eb ust. 5 updop:
Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, ma zastosowanie do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację od początku roku podatkowego, który rozpoczął się w 2022 r., do końca roku podatkowego, który rozpoczął się w 2026 r.
Dyrektor KIS zauważa, że Spółka koncentruje swoją działalność na hurtowej dystrybucji towarów do klientów ze wszystkich istotnych segmentów tradycyjnego rynku hurtowego, w szczególności do niezależnych sklepów detalicznych w całej Polsce. W ramach prowadzonej działalność Spółka posiada magazyny, w których przechowywane są produkty sprzedawane jej kontrahentom.
Zatem, zdaniem KIS, roboty będące przedmiotem wniosku, wykorzystywane w procesie logistyczno-magazynowym, nie będą wypełniały definicji zawartej w art. 38eb ust. 3 updop ponieważ nie będą wykorzystywane dla zastosowań przemysłowych.
Zgodnie z art. 38eb ust. 3 updop przez robota przemysłowego rozumie się automatycznie sterowaną, programowalną, wielozadaniową i stacjonarną lub mobilną maszynę, o co najmniej 3 stopniach swobody, posiadającą właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych, która spełnia łącznie cztery kategorie warunków wymienionych dalej w tym przepisie.
Z literalnego brzmienia ww. przepisu wynika, że za robota przemysłowego uznaje się taką maszynę, która powinna mieć zastosowanie przemysłowe.
W przepisach dotyczących ulgi na robotyzację, jak i w pozostałych przepisach updop nie zostało zdefiniowane wyrażenie „dla zastosowań przemysłowych”. Szukając definicji ww. wyrażenia należy odnieść się przede wszystkim do jej rozumienia słownikowego, np. w Słowniku PWN „przemysł” został zdefiniowany jako „produkcja materialna polegająca na wydobywaniu z ziemi bogactw naturalnych i wytwarzaniu produktów w sposób masowy przy użyciu urządzeń mechanicznych”.
Można także sięgnąć do definicji zawartej w Encyklopedii PWN, gdzie „przemysł” został zdefiniowany jako: „ekonomiczny dział nierolniczej produkcji materialnej, w którym wydobywanie zasobów przyrody oraz ich przetwarzanie w dobra zaspokajające potrzeby ludzi jest prowadzone w dużych rozmiarach, przy zastosowaniu podziału pracy i przy użyciu maszyn (do przemysłu nie zalicza się rzemiosła i budownictwa)”.
Kolejną definicję przemysłu możemy znaleźć także w Wielkim słowniku języka polskiego Instytutu Języka Polskiego PAN, gdzie definiuje się „przemysł” jako: „działalność polegająca na wytwarzaniu produktów określonego rodzaju na dużą skalę, przy użyciu maszyn i innych urządzeń technicznych”.
Z wyżej wymienionych definicji wynika, że przez przemysł rozumie się najczęściej działalność polegającą na wytwarzaniu na dużą skalę różnego rodzaju produktów (towarów).
Dyrektor KIS stwierdza zatem, że roboty wykorzystywane w celach magazynowych oraz przemieszczania towarów w magazynach przemysłowych (na potrzeby składowania i dystrybucji wyprodukowanych towarów) oraz w magazynach, hurtowniach i centrach dystrybucyjnych (odrębnych od zakładów przemysłowych) nie będą spełniały definicji robota przemysłowego określonej w art. 38eb ust. 3 updop, ponieważ nie będą wykorzystywane „dla zastosowań przemysłowych” (tj. w produkcji różnego rodzaju towarów i wyrobów), a tym samym nie będą mogły skorzystać z ulgi na robotyzację.
W przypadku ulgi na robotyzację pojęcia „przemysł” oraz „zastosowania przemysłowe” powinny być rozumiane wyłącznie jako zastosowanie w przemyśle rozumianym jako ścisła produkcja (wytwarzanie) towarów, a nie szeroko, np. jako procesy zachodzące już po ich wyprodukowaniu, umożliwiające wejście tych towarów do obrotu, w szczególności ich dystrybucję.
Jednocześnie należy pamiętać, że zgodnie ze stanowiskiem przyjętym w doktrynie oraz orzecznictwie sądów administracyjnych wszelkie ulgi podatkowe należy traktować jako wyjątek od zasady powszechności opodatkowania określonej w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. poz. 483 ze zm.), a w konsekwencji przepisy regulujące ulgi i zwolnienia podatkowe, należy interpretować w sposób ścisły i precyzyjny, a nie w sposób rozszerzający (wyroki NSA: z 24 września 2009 r. sygn. akt II FSK 649/08; z 24 września 2009 r. sygn. akt II FSK 650/08; z 12 sierpnia 2011 r. sygn. akt II FSK 374/10; z 28 marca 2012 r. sygn. akt II FSK 1781/10; z 27 października 2016 r. sygn. akt II FSK 2795/14). W związku z powyższym gdyby intencją ustawodawcy było objęcie ulgą na robotyzację także robotów wykorzystywanych w innych gałęziach gospodarki niż przemysł, np. w logistyce, spedycji, budownictwie, transporcie, czy usługach – to definicja robota przemysłowego określona w art. 38eb ust. 3 updop nie zawierałaby wyrażenia „dla zastosowań przemysłowych”, które doprecyzowuje i zarazem zawęża zakres tej definicji.
Potwierdzeniem powyższego są założenia leżące u podstaw powstania omawianej ulgi wyrażone przez Ministerstwo Finansów w objaśnieniach umieszczonych na stronie internetowej https://www.podatki.gov.pl/niskiepodatki/przedsiebiorca-niskie-podatki/ulgi-na-innowacje-niskie-podatki/ulga-na-robotyzacje-przemyslowa-niskie-podatki/, w których wskazano, że: „Ulga na robotyzację przemysłową jest skierowana do firm, które chcą usprawnić produkcję przez zastosowanie robotów przemysłowych. (…) Roboty przemysłowe pozwolą uzupełnić braki kadrowe przy pracach ciężkich, monotonnych i wykonywanych w szkodliwych warunkach. Częściowa automatyzacja produkcji będzie nie tylko tańsza, ale także bezpieczniejsza z punktu widzenia pracowników (np. wypadki, pandemia, upały). Dzięki efektywniejszemu parkowi maszynowemu, polskie firmy zwiększą zakres swojej produkcji i zatrudnią więcej wykwalifikowanych pracowników, którym będą mogły zaoferować lepsze warunki pracy, w tym także finansowe”.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis Organ konkluduje, że koncepcja przepisu art. 38eb ust. 2 pkt 1 lit. a updop nie zostanie przez Spółkę zrealizowana w sytuacji, gdy zakupione roboty nie będą wykorzystywane dla zastosowań przemysłowych, o których mowa w art. 38eb ust. 3 updop. Opisane we wniosku roboty, nie można uznać za roboty wykorzystywane dla zastosowań przemysłowych, ponadto sama Spółka wskazała, iż będą wykorzystywane w procesie logistyczno- magazynowym, zatem Spółka nie będzie mogła skorzystać z ulgi na robotyzację.
Interpretacja z 2022-11-24 Sygnatura: 0114-KDIP2-1.4010.98.2022.1.MW
Grafika jest własnością Kancelarii
Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.