Rzecznik Praw Obywatelskich opublikował stanowisko odnośnie najnowszych zmian w przepisach podatkowych. Analiza kolejnych zmian wprowadzonych w ramach Tarczy Antykryzysowej 2.0 prowadzi Rzecznika do wniosku, że „ustawodawca bardziej skoncentrował się na tworzeniu przepisów, które mają służyć realizacji zadań administracji skarbowej, niż na zapewnieniu realnej pomocy finansowej dla podatników. Szereg wprowadzonych ułatwień dla administracji skarbowej wprowadzono na stałe, a nie jedynie na czas trwania epidemii”. Za niepokojącą uznał Rzecznik zmianę w Kodeksie karnym skarbowym, która sprowadza się do tego, że naczelnicy urzędów skarbowych, celno-skarbowych i szef KAS dostali niektóre uprawnienia, przysługujące w postępowaniu karnym prokuratorów. Należy do nich – przewidziane już w Tarczy 1.0 prawo do wydawania postanowień o nieodpłatnym przekazaniu dóbr podmiotom leczniczym, Państwowej Straży Pożarnej, Siłom Zbrojnym Rzeczypospolitej Polskiej, Policji, Straży Granicznej oraz instytucjom państwowym i samorządowym (na podstawie Tarczy 1.0 prawo to miał prokurator). Organy skarbowe nabywają zatem prawo do orzekania przepadku własności prywatnej i to jeszcze przed prawomocnym zakończeniem postępowania.
Rzecznik przedstawia swoje uwagi do zmian w podatkach dochodowych.
Zmiany w zakresie podatków dochodowych są – zdaniem RPO – niewystarczające i nie odpowiadają na zgłaszane postulaty środowiska przedsiębiorców. Sprowadzają się one do następujących kwestii: wydłużenia terminu do przekazania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz wskazanej przez podatnika organizacji pożytku publicznego (art. 19) oraz do zachowania statusu podatkowej grupy kapitałowej w przypadku podatników, którzy w 2020 r. poniosą negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu wirusa COVID-19 (art. 20).
Podatek VAT
RPO uznał, że tarcza Antykryzysowa 2 nie rozwiązała problemów związanych z trudnościami w uzyskaniu zwrotu podatku VAT przez przedsiębiorców (postulat przedsiębiorców zgłoszony przez RPO w piśmie V.511.164.2020).
Ceny transferowe, PCC, podatek od nieruchomości
Pozostałe zmiany dotyczą przedłużenia terminów do złożenia lokalnej i grupowej dokumentacji cen transferowych (art. 73 pkt 63), wprowadzenia zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umów sprzedaży i zamiany walut wirtualnych (art. 28), rozszerzenia w odniesieniu do podmiotów należących do sektora pozarządowego zastosowania uprawnień rad gmin dotyczących wprowadzania zwolnienia w podatku od nieruchomości za część roku 2020 lub przedłużenia terminu płatności rat tego podatku (art. 73 pkt 25-26).
Zmiany kompetencyjne
RPO wskazał, że Minister Finansów dostał prawo określania w rozporządzeniu niektórych zadań Krajowej Administracji Skarbowej, które mogą być wykonywane na obszarze całego kraju (ustawa nie precyzuje, o jaki rodzaj zadań chodzi – art. 56 pkt 1 Tarczy 2.0).
Analizy zjawisk gospodarczych
Zmiany w zakresie przepisów Ordynacji podatkowej pozwalają Ministrowi Finansów, – nie tylko w czasie pandemii – na zlecanie izbie rozliczeniowej analizy skutków zachodzących zjawisk gospodarczych. To pozwoli na gromadzenie szerokiego zakresu danych dotyczących rozliczeń przedsiębiorców. Powstaje więc pytanie, w jaki sposób kompetencje te będą w praktyce wykorzystywane przez fiskusa, czy ograniczą się wyłączenie do celów związanych ze zwalczaniem negatywnych skutków epidemii wirusa COVID-19, czy też będą także wykorzystywane w innych celach.
Doręczenia w czasie stanu zagrożenia epidemicznego oraz epidemii
RPO wskazuje też na niebezpieczeństwa wiążące się z nowymi przepisami dotyczącymi doręczeń w czasie stanu zagrożenia epidemicznego oraz epidemii (art. 98). Przepis ten wprowadza generalnie korzystną regułę, że nieodebranych pism podlegających doręczeniu za potwierdzeniem odbioru nie można uznać za doręczone w czasie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Zasada ta nie będzie stosowana w przypadku: postępowań, o których mowa w dziale IIIB ustawy Ordynacji podatkowej (przeciwdziałanie wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych), a także kontroli podatkowych, kontroli celno-skarbowych oraz postępowań podatkowych, jeżeli kontrole lub postępowania te wiążą się z podejrzeniem popełnienia przestępstwa lub przestępstwa skarbowego.
Tym samym, w praktyce organy będą przyjmować, że doszło do doręczenia takich pism i będą z tego tytułu wywodzić skutki prawne. Zwłaszcza, że ostatecznie nie wprowadzono przepisów o zawieszeniu kontroli podatkowych (pomimo tego, że pierwotnie to planowano), a zawieszono terminy procesowe w tym zakresie.
Sygnatura pisma: V.511.177.2020.EG. Całe stanowisko Rzecznika w linku.
Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.