Nasz artykuł w miesięczniku Finanse Publiczne
Samorządy, ubiegając się o szereg dotacji i dopłat z różnych źródeł, niekiedy pomijają tematykę VAT bądź sprowadzają ją jedynie do pytania, czy VAT powinien być wydatkiem kwalifikowanym, czy też nie. Takie postępowanie jest błędem, ponieważ zdarza się, że sama dotacja podlega opodatkowaniu, a to może spowodować, iż wkład własny jst będzie wielokrotnie wyższy, niż zaplanowano.
Opodatkowanie dotacji zawsze było zagadnieniem problematycznym. Podmioty z sektora finansów publicznych często nie mają pewności, czy VAT w projekcie mogą uznać za kwalifikowany, czy sama dotacja powoduje zapłatę podatku i czy należy wystawiać fakturę. Obecnie najwięcej kontrowersji wzbudzają dotacje zakładające określone wpłaty własne mieszkańców, np. dotacje z regionalnego programu operacyjnego (dalej: RPO) na odnawialne źródła energii, dofinansowanie wymiany kotłów, zakup kolektorów słonecznych, dofinansowanie wyjazdu przedsiębiorców na targi itp.
Brak wnikliwej analizy planowanego zadania może powodować szereg negatywnych konsekwencji – zarówno w zakresie rozliczeń podatkowych, jak i braku finansowania dla całej inwestycji (skoro będzie konieczne pokrycie kwoty VAT). Dodatkowym problemem jest ogromna zmienność stanowisk organów podatkowych, które dotychczas dość liberalnie podchodziły do opodatkowania takich dofinansowań, obecnie jednak zmieniły stanowisko. W konsekwencji jednostki nie mogą liczyć na pewność prawa w tym zakresie.
Ogólne zasady opodatkowania dotacji
Dotacje nie są samodzielną czynnością podlegającą opodatkowaniu. Ich traktowanie dla celów podatkowych jest uzależnione od opodatkowania podstawowego świadczenia. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na mocy zaś art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. W art. 29a ust. 10 przywołanej ustawy postanowiono natomiast, że podstawę opodatkowania obniża się o wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.
Nie ma niestety jednej generalnej zasady pozwalającej w każdym przypadku bezbłędnie określić, czy dana dotacja podlega opodatkowaniu, czy nie. Należy zatem przeprowadzić bardzo dokładną analizę odnoszącą się do całokształtu badanej dotacji, biorąc przy tym pod uwagę postanowienia umowy, rozliczenia pomiędzy stronami i ich wzajemne zobowiązania.
Głównym kryterium, którym należy się kierować, jest wpływ dotacji na cenę sprzedawanego przez jst towaru lub świadczonej przez jst usługi. Przepis nakazuje bowiem opodatkowanie dotacji mających bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jeśli więc żadnej usługi ani dostawy ze strony jst nie ma, dotacja też nie będzie podlegać opodatkowaniu.
(…)
Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.