Zgodnie z opublikowanym z końcem sierpnia projektem, Ministerstwo Finansów planuje liczne zmiany dotyczące samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności. M.in. możliwość zaliczenia do kosztów 100% wydatków na samochody dotyczyć będzie tylko wykorzystywania ich wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym podatnik będzie musiał prowadzić szczegółową ewidencję.
Zmiany polegają na:
A. podwyższeniu do 150.000 zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego, do którego możliwe jest pełne odliczanie odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, jak również odpowiedniemu podwyższeniu kwoty odnoszącej się do wartości samochodu przyjętej dla celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.
Obecnie limit ten wynosi 20.000 euro dla samochodów innych niż elektryczne oraz 30.000 euro dla samochodów elektrycznych.
Z uwagi na to, że według obecnego kursu euro kwota 150.000 zł znacznie przekracza kwotę stanowiącą równowartość 30.000 euro przewidzianą w przypadku samochodu osobowego będącego pojazdem elektrycznym w rozumieniu art. 2 pkt 12 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. poz. 317) w projekcie powrócono do stosowania jednego limitu dla wszystkich typów samochodów.
Projekt podwyższa zatem oba ww. limity do kwoty 150.000 zł. Podwyższenie to odnosi się zarówno do wartości początkowej samochodu osobowego, jak i wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia umożliwiającej zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie samochodu.
B. określeniu zasad rozliczania kosztów używania samochodów osobowych wykorzystywanych zarówno dla celów działalności gospodarczej, jak i dla innych celów (niezwiązanych z prowadzoną działalnością)
W 2014 r. w ustawie o podatku od towarów i usług w znaczący sposób zmodyfikowano zasady odliczania VAT od pojazdu samochodowego w rozumieniu przepisów tej ustawy (co do zasady, samochód osobowy w rozumieniu przepisów o podatkach dochodowych). Wprowadzona wówczas regulacja dotycząca tej materii zasadniczo powiązała wysokość przysługującego podatnikowi odliczenia naliczonego podatku VAT związanego z nabyciem (w tym w formie najmu, leasingu itp. umów) lub używaniem pojazdu samochodowego od tego, czy pojazd ten wykorzystywany jest wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, czy też jest on wykorzystywany również do celów nie związanych – w jakimkolwiek stopniu – z tą działalnością (do celów prywatnych). W pierwszym przypadku przyjęto, iż podatnik ma prawo odliczyć całą kwotę podatku VAT. W przypadku zaś używania pojazdu samochodowego częściowo również do celów prywatnych prawo do takiego odliczenia przysługuje wyłącznie w odniesieniu do połowy kwoty podatku VAT wynikającego z faktury (innego dokumentu).
Dla celów podatku dochodowego, brak jest regulacji, które określałyby zasady rozliczania kosztów ponoszonych w związku z samochodem osobowym wykorzystywanym zarówno dla celów prowadzonej przez podatnika działalności, jak też dla innych celów. Taki stan rzeczy, zdaniem MF, rodzi wątpliwości co do zasad zaliczania do kosztów uzyskania przychodów, kosztów używania takich samochodów. Jest to szczególnie widoczne w kontekście wskazanych powyżej rozwiązań obowiązujących na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług.
Ministerstwo argumentuje, iż przyjęcie dla celów jednego podatku (od towarów i usług), odpowiednich skutków związanych z wykorzystywaniem samochodu osobowego zarówno w działalności gospodarczej, jak i w innej działalności, powinno wiązać się z odpowiednimi skutkami również w innych podatkach, w których fakt używania takiego samochodu wpływa na rozliczenie podatkowe. Fakt wykorzystywania samochodu służbowego do celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością ma charakter obiektywny i przyjęcie – dla celów podatku VAT – że samochód jest wykorzystywany nie tylko do działalności gospodarczej dopuszcza przyjęcie takiego rozwiązania (domniemania) również na gruncie innych ustaw podatkowych.
W obecnym stanie prawnym z uwagi na brak w podatkach dochodowych stosownych regulacji, określających sposób uwzględnienia tej okoliczności w rozliczeniu podatków dochodowych, ocena taka musi być w każdym przypadku poprzedzona szczegółową analizą działalności podatnika. Z uwagi na niedookreśloność przepisów o podatkach dochodowych w tym zakresie badanie faktycznego zakresu korzystania z „firmowego” samochodu osobowego do celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością stanowi pole potencjalnych sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi (kontroli skarbowej). Sytuacja taka stanowi źródło niepewności po stronie podatników, co do możliwości zakwestionowania danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu i pociąga za sobą konieczność gromadzenia szczegółowej dokumentacji potwierdzającej „biznesowy” charakter danego wydatku związanego z używaniem samochodu osobowego. Powyższe generuje dodatkowe koszty po stronie przedsiębiorców.
Proponowana regulacja zmierza do przyjęcia – w omawianym zakresie – w ustawach o podatku dochodowym rozwiązań podobnych do funkcjonujących obecnie w podatku od towarów i usług. Zakłada się zatem wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą wszelkie wydatki związane z korzystaniem z samochodu osobowego służącego podatnikowi także do innych celów niż działalność gospodarcza podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% tych wydatków.
Możliwość zaliczenia do kosztów 100% takich wydatków dotyczyć będzie tylko wykorzystywania samochodu osobowego wyłącznie w prowadzonej działalności
gospodarczej, przy czym podatnik będzie musiał prowadzić ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (wykorzystywana będzie w tym zakresie ewidencja stosowana dla celów VAT).
W przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji dla celów podatku VAT, również dla celów podatku dochodowego przyjmować się będzie, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika, chyba że podatnik nie jest na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji.
Jednocześnie, w przypadku ustalenia, iż podatnik niezgodnie ze stanem faktycznym nie stosował ograniczenia kosztów uzyskania przychodów, wówczas ograniczenie to znajdzie zastosowanie od daty rozpoczęcia używania przez podatnika danego samochodu osobowego.
Dodatkowo w ustawie o PIT zakłada się zmianę zasad zaliczania w koszty podatkowe wydatków związanych z używaniem przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą dla potrzeb tej działalności prywatnego samochodu. Obecnie sytuacja taka, tj. wykorzystywanie samochodu prywatnego dla celów prowadzonej działalności niejako z założenia predysponuje do pełnego rozliczania w kosztach uzyskania przychodów kosztów używania takiego samochodu, które obejmuje także używanie dla celów prywatnych. Stąd też – argumentuje MF – uzasadnione jest wprowadzenie odpowiednich regulacji, które dostosują przepisy podatkowe do zasad funkcjonujących w obrocie gospodarczym.
W zakresie zasad zaliczania w koszty podatkowe wydatków związanych z używaniem dla potrzeb działalności gospodarczej samochodów osobowych, które nie zostały ujęte w ewidencji środków trwałych przewidziano likwidację”kilometrówki”. Zamiast wykorzystywanej dotychczas ewidencji przebiegu pojazdów, proponuje się uproszczony sposób kwalifikowania do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodu osobowego stanowiącego własność przedsiębiorcy.
Podatnicy, którzy dla potrzeb działalności gospodarczej będą wykorzystywać samochód stanowiący ich własność, do kosztów uzyskania przychodów będą mogli zaliczyć 20% poniesionych wydatków (80% wydatków wyłączono z kosztów podatkowych). Dla ustalenia limitu wydatków zaliczanych do kosztów podatkowych, podatnicy będą uwzględniać wszystkie wydatki związane z eksploatacją stanowiącego ich własność, prywatnego samochodu osobowego faktycznie wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, tj. niebędącego składnikiem majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT (niewpisanego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, niebędącego samochodem o wartości do 10 tys. zł, niebędącego samochodem niezaliczonym do środków trwałych z uwagi na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok).
C. ujednoliceniu zasad podatkowego rozliczania przez podatników wykorzystywania w prowadzonej działalności samochodów osobowych, niezależnie od rodzaju umowy na jakiej podatnik korzysta z takiego samochodu
W projekcie zakłada się wprowadzenie limitu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów opłat z tytuły używania samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy oraz innej umowy o podobnym charakterze. Obecnie korzystanie przez podatników z tych form wykorzystywania samochodów osobowych stanowi preferencję w stosunku do zakupu samochodu osobowego. Preferencja ta ma charakter wielopłaszczyznowy. Nie ogranicza się on bowiem jedynie do szybszego rozliczenia kosztu „nabycia” samochodu przez przedsiębiorcę. Korzyść ta związana jest również z możliwością pełnego podatkowego rozliczenia takich kosztów. Po stronie leasingobiorcy/najemcy nie obowiązuje bowiem w tym zakresie limit odnoszący się do wartości samochodu osobowego. Sytuacja taka prowadzi – zdaniem MF- do tego, iż jako samochody „firmowe” powszechnie wykorzystywane są samochody luksusowe,
których charakterystyka niejednokrotnie przekracza faktyczne potrzeby przedsiębiorcy związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Charakterystyka ta predysponuje taki pojazd do wykorzystywania zasadniczo również do celów prywatnych.
W tym zakresie projekt przewiduje odpowiednie rozciągnięcie ograniczenia stosowanego obecnie do odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego na inne formy korzystania z samochodu osobowego. Z uwagi na „techniczne” różnie między tymi formami korzystania z samochodu osobowego w przypadku umów leasingu operacyjnego, najmu i dzierżawy projekt przewiduje, iż ograniczenie w zaliczaniu opłat z tytułu tych umów do kosztów podatkowych ustalone zostanie proporcją wartości leasingowanego (najmowanego) samochodu do kwoty 150.000 zł.
Link do procesu legislacyjnego.
Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności. Państwa dane będą użyte jedynie celem udzielenia odpowiedzi na zapytanie.