Aktualności: Planowane zmiany we wnioskach o interpretację

Poniżej szerzej omawiamy to zagadnienie i uzasadnienie Ministerstwa.

 

MF wskazuje, że przepis art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej określa wymogi formalne co do treści wniosku o wydanie interpretacji. Zgodnie z nim składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Z kolei w przepisie art. 14r § 1– 6 Ordynacji podatkowej uregulowane zostały zasady występowania z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej przez dwóch lub więcej zainteresowanych uczestniczących w tym samym stanie faktycznym lub mających uczestniczyć w tym samym zdarzeniu przyszłym tzw. wniosek wspólny. To rozwiązanie obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

W obecnym stanie prawnym, jak argumentuje MF, przepisy regulujące instytucję indywidualnych interpretacji prawa podatkowego przyznają możliwość wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji jednemu podmiotowi w jego indywidualnej sprawie, bądź wystąpienia przez kilka podmiotów, które są zaangażowane w dane zdarzenie i dla których z danego zdarzenia mogą wynikać skutki podatkowe. Oznacza to, że wyłącznie od woli podmiotów zainteresowanych uzyskaniem stanowiska organu podatkowego zależy, czy złożą odrębne wnioski o wydanie interpretacji, czy skorzystają z możliwości złożenia wniosku wspólnego.

Wniosek wspólny spełnia wszystkie warunki przewidziane dla wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, z tym że zawiera wyczerpujący opis zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dla wszystkich zainteresowanych, którzy złożyli wniosek wraz z uzasadnieniem. Na wspólny wniosek złożony przez kilku wnioskodawców organ właściwy dla wskazanego zainteresowanego, wydaje jedną interpretację, którą doręcza tylko podmiotowi wskazanemu przez wnioskodawców jako strona postępowania. W interpretacji tej organ dokonuje kompleksowej oceny stanowiska w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dla wszystkich wnioskodawców wraz z uzasadnieniem tej oceny.

Ochrona z wydanej interpretacji przysługuje wszystkim zainteresowanym, którzy wystąpili z wnioskiem i wywołuje skutki od dnia doręczenia interpretacji podmiotowi wskazanemu we wniosku jako strona postępowania. Interpretacja zostaje też przekazana do wiadomości organom podatkowym i organom kontroli skarbowej właściwym dla wszystkich zainteresowanych.

Ministerstwo argumentuje, że z praktyki gospodarczej wynika, że podatnicy uczestniczący w różnego rodzaju łańcuchach restrukturyzacyjnych, których celem jest optymalizacja podatkowa, występując z wnioskami indywidualnymi, opisują stan faktyczny jedynie ze swojej perspektywy, pomijając powiązania z innymi uczestnikami takiego łańcucha. W konsekwencji otrzymują interpretację zawierającą indywidualną ocenę ich rozliczeń podatkowych.

Zwykle, z perspektywy pojedynczych podatników te rozliczenia są oceniane jako prawidłowe. Natomiast organ wydający interpretację nie ma możliwości oceny całego łańcucha transakcji oraz roli podmiotów uczestniczących w takiej grupie. Aktualne rozwiązanie, z uwagi na fakultatywny wybór rodzaju wniosku w przypadku grupy podatników objętych tym samym stanem faktycznym lub mających uczestniczyć w tym samym zdarzeniu przyszłym, nie pozwala na pełną ocenę, czy planowane transakcje mają na celu nadużycie prawa podatkowego.

Z uwagi na powyższe proponuje się stworzenie możliwości wystąpienia o interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie wniosku grupowego. Regulacje dotyczące tego typu wniosku miałyby zastosowanie w przypadku gdy stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o interpretację indywidualną obejmowałby transakcje lub inne czynności dokonywane z udziałem podmiotów powiązanych, tj. podmiotem krajowym, podmiotem zagranicznym lub podmiotem, który ma stać się podmiotem krajowym lub zagranicznym. Jednocześnie proponowane regulacje wskazują jakie elementy powinien posiadać wspomniany wniosek. Pośród nich można wymienić wskazanie głównych korzyści (w tym podatkowych), opis występujących pomiędzy podmiotami powiązanymi powiązań, czy też wskazanie transakcji lub innych czynności dokonanych, będących w trakcie lub planowanych, od których bezpośrednio lub choćby pośrednio uzależnione jest osiągnięcie głównych korzyści.

Zgodnie z projektem ustawy regulację dotyczącą obowiązkowego wniosku grupowego przewiduje się również w zakresie opinii zabezpieczających.

Ponadto proponuje się, aby wnioskodawcy zobowiązani zostali do wskazania wartości przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub prawa majątkowego objętych stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym, których wartość rynkowa lub nominalna na dzień złożenia wniosku grupowego wynosi co najmniej 10 000 000 zł.

 

Jednocześnie proponuje się zmianę treści art. 14s poprzez stworzenie możliwości występowania z wnioskiem o interpretację indywidualną przez podmioty (np. Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości) udzielające dofinansowań (różnego rodzaju dotacje dla beneficjentów środków unijnych pochodzących z programów pomocowych UE), gdy interpretacja przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie otrzymującego dofinansowanie ma wpływ na jego wysokość.

Interpretacja przepisów prawa podatkowego jaką ww. podmioty uzyskiwałyby w odniesieniu do sytuacji odnoszących się do konkretnego programu operacyjnego (gdzie określone są czynności, wymagania, sposób rozliczania środków itd. jednakowe dla wszystkich uczestniczących), pozwoliłoby na jednolite traktowanie na gruncie podatkowym uczestniczących w danym programie (oraz odpowiednie zaprojektowanie konkretnego programu). W aktualnym stanie prawnym jest to niemożliwe.

Uzasadnione byłoby przy tym objęcie ochroną wszystkich uczestniczących podmiotów w danym programie, którzy zastosują się do interpretacji wydanej dla podmiotu udzielającego dofinansowania (obecnie każdy z uczestniczących – chcąc korzystać z ochrony wynikającej z Ordynacji podatkowej – musi składać odrębny wniosek o interpretację indywidualną).

 

Ministerstwo uzasadnia zmiany:

Art. 1 pkt 1 – wprowadzenie definicji legalnej pojęcia „korzyść podatkowa”.

Z uwagi na posługiwanie się w projekcie ustawy pojęciem korzyści podatkowej proponuje się aby w art. 3 Ordynacji podatkowej dodać pkt 16 w którym zawarta będzie definicja legalna tego pojęcia. Zgodnie z tą definicją poprzez korzyść podatkową należy rozumieć niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżenie jego wysokości albo powstanie lub zawyżenie straty podatkowej, a także powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo podwyższenie kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku.

Powyższa definicja jest odpowiednikiem treści aktualnie obowiązującego art. 119e Ordynacji podatkowej. Przeniesienie tej definicji do słowniczka umieszczonego w art. 3 uzasadnione jest tym, że pojęcie „korzyść podatkowa” będzie występować nie tylko w przepisach dotyczących klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania ale również w przepisach dotyczących interpretacji przepisów prawa podatkowego. W związku z powyższym proponuje się uchylenie art. 119e Ordynacji podatkowej.

Art. 1 pkt 2 – termin wydania interpretacji indywidualnej.

Proponuje się nowelizację art. 14d § 1 zdanie pierwsze, w ten sposób aby w przypadku interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanych na wniosek grupowy, właściwy organ zobowiązany był do wydania takiej interpretacji bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 6 miesięcy, od dnia otrzymania wniosku. W pozostałym zakresie termin ten nie może przekroczyć 3 miesięcy (analogicznie jak w stanie przed nowelizacją). Wydłużenie terminu do 6 miesięcy w przypadku wniosku grupowego związane jest z koniecznością analizy rozszerzonego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego, który często może mieć skomplikowany charakter. W rezultacie niezbędne jest zagwarantowanie odpowiedniego czasu na przygotowanie interpretacji indywidualnej wydawanej na wniosek grupowy.

Art. 1 pkt 3– interpretacja indywidualna na wniosek podmiotu udzielającego dofinansowanie, rozszerzona ochrona.

W art. 14s proponuje się dodanie § 1a zgodnie z którym przewiduje się stworzenie możliwości występowania z wnioskiem o interpretację indywidualną przez podmiot udzielający dofinansowania ze środków publicznych, w zakresie w jakim interpretacja przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podmiotu otrzymującego dofinansowanie ma wpływ na wysokość tego dofinansowania.

Przyjęcie takiego rozwiązania pozwoli na jednolite traktowanie na gruncie podatkowym podmiotów uczestniczących w danym programie pomocowym oraz odpowiednie zaprojektowanie konkretnego programu.

W konsekwencji powyższego rozwiązania proponuje się zmianę brzmienia § 2, w którym rozszerza się zakres ochrony wynikający z art. 14k – 14n na rzecz podmiotu otrzymujący dofinansowanie. Regulacja ta umożliwi objęcie ochroną wszystkich uczestniczących podmiotów w programie pomocowym, którzy zastosują się do interpretacji wydanej na wniosek podmiotu udzielającego dofinansowania. Jest to znaczące ułatwienie dla podatników ponieważ nie będą oni musieli występować oddzielnie z wnioskami o interpretację, jednocześnie wyeliminowane zostanie ryzyko wydania rozbieżnych interpretacji.

Art. 1 pkt 4 – nowe regulacje wprowadzające instytucję wniosku grupowego.

Projekt ustawy wprowadza nowe przepisy dotyczące wniosku grupowego. Regulacje te będą zawarte w art. 14t – 14v Ordynacji podatkowej.

Art. 14t § 1 – definicja oraz warunki obligatoryjności wniosku grupowego.

W proponowanym art. 14t § 1 wskazano, że podmiotami powiązanymi są te podmioty w przypadku których przedstawiony stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe obejmuje transakcje lub inne czynności z udziałem podmiotu krajowego, podmiotu zagranicznego lub podmiotu, który ma stać się podmiotem krajowym lub podmiotem zagranicznym. Warunkiem zastosowania przepisów dotyczących wniosku grupowego jest wystąpienie w stanie faktycznym albo zdarzeniu przyszłym transakcji lub innych czynności z udziałem podmiotów powiązanych.

W przypadku spełnienia się tego warunku interpretację indywidualną będzie można wydać wyłącznie na wniosek złożony łącznie przez te podmioty krajowe i podmioty zagraniczne. Odstąpienie od posłużenia się pojęciem „podmiotu powiązanego” oznacza, że do skutecznego złożenia wniosku grupowego nie jest wymagane współdziałanie podmiotów, które mają stać się w przyszłości podmiotem krajowym lub podmiotem zagranicznym.

Użyte pojęcia podmiotu krajowego oraz zagranicznego zdefiniowane zostały odpowiednio w art. 3 ust. 11 i 12 Ordynacji podatkowej. Poprzez podmiot krajowy rozumie się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, mającą miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powiązaną w rozumieniu art. 25 ustawy o PIT oraz art. 11 ustawy o CIT z innym podmiotem oraz zagraniczny zakład w rozumieniu tych przepisów, położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z kolei poprzez podmiot zagraniczny rozumie się osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, powiązaną w rozumieniu art. 25 ustawy o PIT oraz art. 11 ustawy o CIT z innym podmiotem oraz zagraniczny zakład w rozumieniu tych przepisów, położony poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W projekcie posłużono się pojęciem „transakcji lub innych czynności” w celu objęcia możliwie szerokiego kręgu zdarzeń. Chodzi zatem nie tylko o odpłatne czynności prawne, ale wszelkiego rodzaju czynności (np. dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia lub wybór określonej formy opodatkowania).

Art. 14t § 2 – wyłączenie obligatoryjności wniosku grupowego.

W świetle proponowanego § 2, przepisu dotyczącego obligatoryjnego wystąpienia z wnioskiem grupowym w przypadku podmiotów powiązanych, tj. art. 14t § 1, nie stosuje się w sytuacji występowania powtarzalnych transakcji lub innych czynności, dokonywanych przede wszystkim z podmiotami innymi niż podmioty powiązane, a warunki tych transakcji lub innych czynności dokonywanych z podmiotami powiązanymi nie odbiegają od warunków stosowanych wobec podmiotów innych niż podmioty powiązane.

Proponowana regulacja ma za zadanie wyłączenia z reżimu dotyczącego wniosku grupowego tych sytuacji, w których jedynie niewielka część transakcji lub innych czynności dokonywana jest z podmiotami powiązanymi w rozumieniu § 1. W takim przypadku w ocenie ustawodawcy nie jest uzasadnione występowanie z wnioskiem grupowym. Istotne jest pozostawienie możliwości występowania z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej na dotychczas obowiązujących zasadach w przypadku dokonywania powtarzalnych transakcji lub innych czynności zarówno z podmiotami powiązanymi jak i innymi niż te podmioty. Niemniej skala dokonywania tych transakcji lub innych czynności z podmiotami innymi niż podmioty powiązane musi przeważać nad transakcjami lub innymi czynnościami, które są dokonywane z podmiotami powiązanymi. Jednocześnie przepis przewiduje, że aby wyłączenie znalazło zastosowanie warunki tych czynności dokonywanych z podmiotami powiązanymi nie mogą odbiegać od warunków stosowanych wobec podmiotów innych niż podmioty powiązane.

Art. 14t § 3-5 – rozszerzony stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe we wniosku grupowym.

Proponowany § 3 zawiera katalog okoliczności jakie powinny zostać przedstawione przez wnioskodawców w stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym, którego dotyczy wniosek grupowy. Zgodnie z tym przepisem wyczerpujące przedstawienie zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego we wniosku grupowym obejmuje dodatkowo:

– wskazanie uzyskanych i oczekiwanych przez podmioty powiązane głównych korzyści, w tym korzyści podatkowych, wynikających zarówno bezpośrednio jak i pośrednio z dokonania z transakcji lub innych czynności.

Poprzez główne korzyści należy rozumieć te korzyści, które zostaną uzyskane z związku z dokonaniem przedstawionych przez wnioskodawców transakcji lub innych czynności. Posłużenie się słowem „główne” nie oznacza, że dla każdej transakcji lub innej czynności należy wskazać tylko jedną, główną korzyść. W większości można założyć wystąpienie więcej niż jednej głównej korzyści, w przy czym niektóre z nich mogą mieć charakter ekonomiczny a inne – podatkowy. We wniosku grupowym nie należy jednak wskazywać korzyści mało istotnych. To które korzyści można pominąć jako mało istotne zależy od okoliczności danego przypadku i nie sposób wskazać jednoznacznego progu materialności korzyści. Niemniej, z uwagi na konsekwencje niewskazania wszystkich głównych korzyści (brak ochrony) wnioskodawcy mogą przyjąć ostrożnościowe podejście i w przypadku korzyści, co do których istnieją wątpliwości, czy stanowią główne korzyści, jednak je wskazać. Należy mieć przy tym na uwadze, że jedynie niewyczerpujące przedstawienie korzyści wiąże się z negatywnymi konsekwencjami dla wnioskodawców.

Korzyści podatkowe należy postrzegać poprzez definicję legalną w proponowanym art. 3 pkt 16.

Przepis przewiduje obowiązek wskazania głównych korzyści, które wynikają zarówno bezpośrednio jak i pośrednio z transakcji lub innych czynności. Celem tego rozwiązania jest objęcie nie tylko bezpośrednich korzyści podatkowych (np. strata zrealizowana na sprzedaży pomniejszająca zobowiązanie podatkowe), ale także korzyści wynikających pośrednio z podejmowanych transakcji lub innych czynności. Przez pośrednie wynikanie należy rozumieć sytuację, w której dana czynność: (i.) warunkuje powstanie korzyści, ale (ii.) nie jest jedynym jej warunkiem, tj. konieczne jest dokonanie także innych transakcji lub czynności, aby korzyść ta została zrealizowana. Przykładowo, odnosząc się do przykładu optymalizacji opisanej w jednym z ostrzeżeń MF[1], celu zrealizowania korzyści podatkowej polegającej na nieopodatkowanym uzyskaniu przez podmiot zagraniczny z siedzibą poza UE/EOG dywidendy wypłaconej przez podmiot krajowy konieczne może być zaangażowanie podmiotu pośredniczącego (podmiotu zagranicznego z siedzibą w UE/EOG). W tej sytuacji wśród czynności, z których pośrednio wynika korzyść podatkowa, wskazać należy w szczególności utworzenie spółki pośredniczącej, wniesienie do niej udziałów w spółce operacyjnej, a następnie dwuetapowa wypłata dywidendy: wpierw ze spółki operacyjnej do pośredniczącej, a następnie z pośredniczącej do holdingowej. Całokształt tych czynności warunkuje bowiem osiągnięcie korzyści podatkowej, jednak żadna z nich nie jest w tym celu samodzielnie wystarczająca. Innym przykładem pośrednio wynikającej korzyści może być wybór opodatkowania w formie karty podatkowej poprzedzający zbycie aktywów przedsiębiorstwa (korzyść w postaci braku efektywnego opodatkowania zbycia aktywów przedsiębiorstwa realizuje się bowiem dzięki połączeniu tych dwóch czynności).

– wskazanie transakcji i innych czynności dokonanych, będących w trakcie lub planowanych, od których uzależnione jest, zarówno bezpośrednio jak i pośrednio, o osiągnięcie głównych korzyści, o których mowa powyżej.

W przypadku gdy główne korzyści wskazane w poprzednim punkcie są uzależnione, zarówno bezpośrednio jak i pośrednio, od transakcji i innych czynności (innych niż te, o które wnioskodawca chciałby zapytać, gdyby nie obowiązywały zasady dotyczące wniosku grupowego), należy wskazać te transakcje i inne czynności. Wskazanie obejmuje transakcje i inne czynności dokonane, będące w trakcie lub planowane. We wniosku wskazać należy transakcje i inne czynności znane wnioskodawcy (lub przewidywane) na moment jego złożenia. Jednocześnie jednak inne przepisy projektu przewidują możliwość ich aktualizacji (w tym wskazywania czynności, które na moment złożenia wniosku nie były nawet planowane).

– wskazanie wartości przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub prawa majątkowego objętych stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym, w przypadku gdy ich wartość rynkowa lub nominalna na dzień złożenia wniosku grupowego wynosi łącznie co najmniej 10 000 000 zł.

Jednym z założeń projektu jest, aby nowe wymagania w zakresie wniosków o interpretacje indywidualne były proporcjonalne – to jest by były nakładane na podmioty, dla których nie są one bardzo trudne do spełnienia, w sytuacji gdy jest to potrzebne dla zabezpieczenia interesów fiskalnych państwa. Dlatego, co do zasady, nowe przepisy nie wymagają wskazywania wartości przedmiotów objętych stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym. Projektowana regulacja wprowadza taki wymóg wyłącznie w odniesieniu do aktywów o bardzo dużej wartości (co najmniej 10 mln zł).

Wątpliwości co do celu tego przepisu mogą pojawić się w związku z faktem, że większości przypadków przepisy podatkowe nie uzależniają skutków transakcji lub innych czynności od wartości ich przedmiotów. Jednakże instytucja interpretacji indywidualnych poza jej zasadniczą funkcją ochronną dla podatników, jest także cennym źródłem informacji dla organów podatkowych[2].  Administracja podatkowa może dowiedzieć się o rodzajach działań podejmowanych przez podatników i wykorzystać je w procedurach analizy ryzyka lub przekazać odpowiednio wnioski zmian legislacyjnych. Kwantyfikacja wartości aktywów objętych wnioskiem grupowym zdecydowanie wzmocni tę funkcję interpretacji.

 

– wskazanie wartości głównych korzyści, o których mowa w pkt 1, objętych stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym – w przypadku, o którym mowa w pkt 3 (tj. gdy wartość rynkowa lub nominalna przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub prawa majątkowego objętego wnioskiem grupowym wynosi na dzień złożenia tego wniosku co najmniej 10 000 000 zł);

W przypadku gdy wniosek dotyczy aktywów o bardzo dużej wartości obowiązkowe jest także skwantyfikowanie wartości głównych korzyści objętych wnioskiem. Poza dostarczeniem cennych informacji do analiz (o czym mowa wyżej) informacja o wartościach głównych korzyści, a w szczególności proporcji wartości korzyści ekonomicznych oraz podatkowych pozwala na bardziej precyzyjne stosowanie przepisów o uzasadnionym przypuszczeniu zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Wskazanie wartości (zarówno przedmiotów czynności jak i głównych korzyści) obejmuje ceny, wartości rynkowe, emisyjne oraz nominalne, jeżeli występują – § 4.

– wskazanie okresu w dwóch powyższych przypadkach, za który zostały wskazane wartości, w sytuacji gdy wiarygodne wskazanie tych wartości jest możliwe jedynie w tym okresie

Wniosek grupowy może dotyczyć czynności o charakterze cyklicznym, w stosunku do których wiarygodne oszacowanie wartości jest możliwe jedynie w ograniczonym horyzoncie czasowym. Przez wiarygodne określenie lub oszacowanie należy rozumieć takie określenie lub oszacowanie, które będzie odbiegać od wartości rzeczywistych o mniej niż 25%, gdyż jest to wartość progowa, której przekroczenie łączy się z wyłączeniem ochrony (art. 14u § 1 pkt 1 lit. b). W takich sytuacjach wnioskodawcy powinni wskazać okres, dla których wartości są określone lub oszacowane. Długość tego okresu wyznacza okres ochrony przysługującej z interpretacji wydanej na wniosek grupowy (art. 14u § 1 pkt 2).

– opis występujących lub mających powstać pomiędzy podmiotami powiązanymi objętymi wnioskiem grupowym powiązań, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych,

– wskazanie, czy transakcje lub inne czynności objęte stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym są lub będą dokonywane wyłącznie z podmiotem powiązanym, czy również z innymi podmiotami,

– wskazanie numeru i daty wydania interpretacji indywidualnej oraz organu, który ją wydał – w przypadku gdy czynności objęte stanem faktycznym lub zdarzeniem przyszłym wniosku grupowego były uprzednio przedmiotem interpretacji indywidualnej.

W tym przypadku, organ uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej może potraktować wniosek grupowy jako uzupełnienie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego będących przedmiotem wskazanej interpretacji indywidualnej, jeżeli okoliczności sprawy lub skutki podatkowe wskazanych transakcji lub innych czynności uzasadniają ich łączne rozpoznanie (art. 14t § 5). Przepis ten dotyczy przede wszystkim sytuacji, w których istnieje związek funkcjonalny pomiędzy pierwotną interpretacją dotyczącą danej transakcji lub innej czynności a wnioskiem grupowym, który dotyczy tej samej transakcji lub innej czynności. Odrębne rozpoznanie tych spraw mogłoby bowiem grozić fragmentacją stanu faktycznego, czemu projektowana nowelizacja ma przeciwdziałać.

Art. 14t § 6 – aktualizacja wniosku grupowego.

W § 6 proponuje się stworzenie możliwości aktualizacji wniosku grupowego, zarówno przed jak i po wydaniu interpretacji indywidualnej. Aktualizacja dotyczyć ma elementów określonych w § 3 pkt 1–5. W przypadku aktualizacji wniosku grupowego przed wydaniem interpretacji indywidualnej termin, o którym mowa w art. 14d § 1, biegnie na nowo od dnia otrzymania aktualizacji.

Art. 14t § 7 – rozporządzenie określające wzór wniosku grupowego.

W § 7 przewidziano uprawnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do określenia w drodze rozporządzenia wzoru wniosku grupowego. Wzór wniosku powinien zawierać dane identyfikujące wskazane w § 3, art. 14b § 3 – 5b, oraz art. 14r § 2, a także wskazywać sposób uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 14r § 4.

Art. 14u § 1 – wyłączenie ochrony z interpretacji wydanej na wniosek grupowy.

W art. 14u § 1 przewidziano przypadki, w których zostanie wyłączona ochrona wynikająca z przepisów art. 14k – 14m oraz art. 14n § 1 i 2 odnosząca się do interpretacji indywidualnej wydanej na wniosek grupowy.

W świetle proponowanego przepisu ochrona nie przysługuje od dnia wydania interpretacji indywidualnej, jeżeli korzyści lub transakcje i inne czynności nie zostały wskazane we wniosku grupowym zgodnie z wymaganiami wobec stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (art. 14t § 3 pkt 1 i 2).

Należy mieć na uwadze ochrona nie przysługuje również w sytuacji gdy pozostałe elementy stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego wskazane we wniosku będą się różnić od stanu rzeczywistego ustalonego w postępowaniu podatkowym czy tez kontrolnym. Rozwiązanie takie jest charakterystyczne dla ochrony wynikającej z zastosowania się do interpretacji indywidualnej na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów. Przesądzenie wprost o wyłączeniu mocy ochronnej w przypadku niewskazania korzyści lub transakcji i innych czynność jest jednak podyktowane tym, że w odniesieniu do tych elementów wniosku w celu zachowania ochrony konieczne jest ich aktualizowanie (art. 14u § 2 pkt 1). W związku z tym należało jednoznacznie przesądzić, że w przypadku braku aktualizacji we właściwym terminie ochrona nie przysługuje już od dnia wydania interpretacji wydanej na wniosek grupowy, nie zaś np. od terminu, w którym aktualizacja powinna była zostać dokonana. W przeciwnym razie istniałoby ryzyko, że cel nowelizacji, którym jest zapobiegnięcie fragmentaryzacji stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych we wnioskach o interpretacje, nie zostałby w pełni osiągnięty. Przepisy można by bowiem odczytać jako umożliwiające wskazanie we wniosku jedynie pierwszego kroku z zespołu czynności pod pretekstem, że kolejne kroki nie były jeszcze planowane na dzień złożenia wniosku. W takim przypadku brak dalszej aktualizacji wniosku nie wyłączałby ochrony dla pierwszego kroku, który został w nim opisany.

Ponadto, przewidziano także wyjątkowe rozwiązanie wyłączające ochronę jeśli podane we wniosku grupowym wartości głównych korzyści oraz przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części lub prawa majątkowego odbiegają co najmniej o 25 % od wartości rzeczywistych. Należy zwrócić uwagę, że wprowadzenie tego rozwiązania oznacza odstąpienie od zasady ogólnej, zgodnie z którą różnica pomiędzy stanem faktycznym albo zdarzeniem przyszłym przedstawionym we wniosku a stanem rzeczywistym mogłaby skutkować brakiem ochrony wynikającej z zastosowania się do interpretacji indywidualnej. Na gruncie proponowanych przepisów wyłączenie ochrony nastąpi nawet jeśli pojawią się różnice w określeniu wartości, muszą one jednak być mniejsze niż 25 % wartości rzeczywistych. Przez wartości rzeczywiste należy rozumieć te wartości (tj. ceny, wartości rynkowe, emisyjne oraz nominalne – art. 14t § 4), które zostały ustalone lub określone przez organy podatkowe w postępowaniu podatkowym i które występowały faktycznie w obrocie pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Jednocześnie ochrona nie przysługuje od dnia wydania interpretacji, jeżeli interpretacja indywidualna wydana na wniosek grupowy zostanie uchylona z uwagi na to iż, względem przedstawionego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego istnieje uzasadnione przypuszczenie wydania decyzji z zastosowaniem art. 119a Ordynacji podatkowej lub stwierdzenia nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 i 846) w trybie określonym w art. 14v § 1 pkt 1.

Zgodnie z proponowanym art. 14u § 1 pkt 2 przepisów dotyczących ochrony wynikającej z zastosowania się do interpretacji nie stosuje się po upływie okresu, o którym mowa w art. 14t § 3 pkt 5, a więc okresu, który wnioskodawcy sami wskazują we wniosku o wydanie interpretacji i który jest uwzględniany przy wskazywaniu wartości głównych korzyści oraz przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części oraz prawa majątkowego objętych stanem faktycznym albo zdarzeniem przyszłym.

Tym samym w analizowanym przypadku to od wnioskodawców zależy czasowy zakres ochrony. Niemniej, ochrona ta przysługuje jeśli we wskazanym przez wnioskodawców okresie, wniosek grupowy zostanie zaktualizowany w zakresie elementów tego wniosku, o których mowa w art. 14t § 3 pkt 3-5 (wartości aktywów, głównych korzyści oraz okres).

Art. 14u § 2-4 – ochrona prawna w razie aktualizacji wniosku.

Jednocześnie w § 2 zawarto regulację zgodnie z którą wnioskodawcy przysługuje ochrona prawna w związku z interpretacją indywidulaną wydaną na wniosek grupowy, jeżeli wniosek ten zostanie zaktualizowany w terminie 3 miesięcy od dnia, w którym wnioskodawca uzyskał możliwość prawidłowego określenia korzyści, o których mowa w art. 14t § 3 pkt 1 lub transakcji i innych czynności, o których mowa w art. 14t § 3 pkt 2. Ochrona ta przysługuje w przypadku gdy na dzień złożenia wniosku grupowego nie było możliwe prawidłowe wskazanie tych korzyści, transakcji lub innych czynności. Przepis ten obejmuje zarówno sytuacje gdy w pierwotnym wniosku grupowym nie określono korzyści lub transakcji i innych czynności (bo np. nie były jeszcze nawet w sferze planowania), a także gdy te okoliczności określono, jednak w sposób nieprawidłowy, co okazało się dopiero po czasie.

Dodatkowo ochrona przysługuje jeśli w terminie wskazanym § 2 wniosek grupowy zostanie zaktualizowany w zakresie określenia wartości o których mowa w art. 14t § 3 pkt 3 i 4. Przepis ten dotyczy sytuacji, w których we wniosku grupowym podano pierwotnie wartości, które odbiegają co najmniej o 25 % od wartości rzeczywistych. Jeśli następnie wnioskodawcy uzyskają wiedzę o tym, że wartości podane we wniosku różnią się od wartości rzeczywistych o co najmniej 25 %, na gruncie proponowanych przepisów będą mieli możliwość zaktualizowania wniosku poprzez podanie w sposób prawidłowy tych wartości. W rezultacie uzyskają ochronę o której mowa w art. 14k-14m oraz art. 14n § 1 i 2.

Na gruncie § 3 termin 3-miesięczny, o którym mowa powyżej, w przypadku rocznego rozliczenia podatków ulega wydłużeniu do dnia, w którym upływa termin do złożenia rocznego zeznania, w zakresie korzyści lub wartości dotyczących roku podatkowego, za który jest składane to zeznanie.

Niemniej § 2 i 3 nie stosuje się do interpretacji indywidualnej wydanej na wniosek grupowy, jeżeli w wyniku jej aktualizacji interpretacja indywidualna została zmieniona w zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy lub uzasadnienia prawnego tej oceny na podstawie art. 14v § 1 pkt 2 lit. b, a ochrona prawna wynika z oceny stanowiska wnioskodawcy lub uzasadnienia prawnego tej oceny zawartych w interpretacji przed jej zmianą (§ 4). W takiej bowiem sytuacji aktualizacja wniosku nie może skutkować przedłużeniem ochrony.

 

Art. 14v – uchylenie lub zmiana interpretacji po uzupełnieniu lub aktualizacji.

Z kolei w proponowanym art. 14v wprowadzono regulację, zgodnie z którą Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej będzie obowiązany uchylić albo zmienić interpretację indywidualną. Uzupełnienie lub aktualizacja wniosku grupowego zawsze będzie wymagała pojęcia określonych działań przez Dyrektora KIS. W przypadku gdy pomimo uzupełnienia albo aktualizacji wniosku grupowego interpretacja indywidualna będzie prawidłowa, to na Dyrektorze KIS wciąż będzie ciążył obowiązek zmiany tej interpretacji w zakresie opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. W związku z tym zgodnie z proponowanym brzmienie przepisu Dyrektor KIS z urzędu bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania uzupełnienia lub aktualizacji:

– uchyla wydaną interpretację i umarza postępowanie jeśli względem stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku grupowym istnieje uzasadnione przypuszczenie wydania decyzji z zastosowaniem art. 119a czy też stwierdzenia nadużycia prawa na gruncie przepisów ustawy o VAT. Należy zwrócić uwagę, że w takim przypadku Dyrektor przed uchyleniem interpretacji zobowiązany jest – na podstawie art. 14b § 5c – wystąpić do Szefa KAS o opinię w zakresie określonym w § 5b,

– zmienia interpretację indywidualną w zakresie:

1. a) opisu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (przy każdym uzupełnieniu lub aktualizacji),
2. b) oceny stanowiska wnioskodawcy lub uzasadnienia prawnego tej oceny, w przypadku gdy uzasadnia to uzupełniony lub zaktualizowany stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe.

Art. 1 pkt 5 – uchylenie przepisu dotyczącego definicji korzyści podatkowej.

W związku z przeniesieniem definicji legalnej „korzyści podatkowej” do słowniczka, tj. do art. 3 pkt 16, proponuje się uchylić obowiązujący art. 119e Ordynacji podatkowej.

Art. 1 pkt 6 – wniosek grupowy o wydanie opinii zabezpieczającej.

W art. 1 pkt 7 proponuje się dodać § 2a w art. 119w Ordynacji podatkowej, który stanowi odzwierciedlenie regulacji przewidzianej w kontekście interpretacji indywidualnych. Zgodnie z proponowanym § 2a przewiduje się obowiązek łącznego wystąpienia o wydanie opinii zabezpieczającej w przypadku, gdy wniosek obejmuje czynności z udziałem podmiotów powiązanych. Obowiązek wspólnego wystąpienia o opinię zabezpieczającą powstaje w sytuacji gdy wniosek obejmuje czynności dokonywane przez wymienione podmioty. Jednakże przewidziane jest odstępstwo od powyżej przedstawionej regulacji. Dotyczy to przypadku powtarzalnych transakcji lub innych czynności, dokonywanych przede wszystkim z podmiotami innymi niż podmioty powiązane, a warunki tych czynności dokonywanych z podmiotami powiązanymi nie odbiegają od warunków stosowanych wobec podmiotów innych niż podmioty powiązane. W takiej sytuacji nie ma obowiązku wystąpienia z wnioskiem wspólnym.

1. Przepisy przejściowe.

Art. 2 – uzupełnienie interpretacji indywidualnych

Co do zasady, proponowane zmiany w zakresie uszczelniania systemu interpretacji podatkowych mają zastosowanie na przyszłość, tj. od wejścia w życie ustawy. Niemniej w celu osiągnięcia celu zmian zaproponowanych w projekcie (zdaniem MF) istnieje potrzeba dostosowania dotychczas wydanych interpretacji indywidualnych do standardów określonych w projekcie ustawy. W związku z tym projekt przewiduje możliwość uzupełnienia interpretacji indywidualnych, wydanych przed wejściem w życie ustawy.

Proponowany przepis przejściowy zakłada, że w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy podmiot, na którego wniosek wydano przed dniem jej wejścia w życie interpretację indywidualną, której przedmiotem był stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe obejmujące transakcje lub inne czynności określone w art. 14t § 1 ustawy zmienianej w art. 1, może przekazać Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej informacje w zakresie wymaganym przez przepisy art. 14t § 3 i 4 ustawy zmienianej w art. 1. Informacje te stanowią uzupełnienie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, będących przedmiotem wydanej interpretacji indywidualnej. Do uzupełnionego wniosku oraz wydanej interpretacji indywidualnej odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy art. 14t § 2 – 6, art. 14u § 1 pkt 2 oraz § 3 i 4 oraz art. 14v tej ustawy zmienianej w art. 1. Co do zasady do uzupełnienia wniosku na podstawie tego przepisu przejściowego znajdą zastosowanie nowe przepisy. Wyjątki stanowią art. 14t § 1, który nakłada obowiązek składania wniosku grupowego wspólnie przez podmioty krajowe i podmioty zagraniczne oraz art. 14u § 1 pkt 1 w zakresie w jakim dotyczy okoliczności stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, które zaistniały przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (por. art. 2 ust. 3 projektu).

Jednocześnie w ust. 2 przewidziano, iż interpretacje indywidualne, o których mowa w ust. 1, wygasają z dniem wejścia w życie ustawy w razie nieprzekazania informacji w terminie określonym w ust. 1 (6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy). Przekazanie informacji powinno dotyczyć elementów określonych w art. 14t § 3 i 4 ustawy zmienianej w art. 1. Przy ocenie skutków wygaśnięcia interpretacji indywidualnych z mocy prawa przepisy art. 14k-14na stosuje się odpowiednio. Konieczność odwołania się do odpowiedniego stosowania przepisów wynika z tego, że przepisy te nie przewidują przypadku wygaśnięcia interpretacji z mocy prawa.

Zgodnie z ust. 3 przepis art. 14u § 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się odpowiednio do interpretacji indywidualnych, o których mowa w ust. 1, w zakresie okoliczności stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego będących przedmiotem interpretacji, które zaistniały po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Proponowana regulacja ma na celu wyłączenie skutków wejścia w życie projektowanej ustawy do zdarzeń, które wystąpiły przed wejściem w życie ustawy, zgodnie z zasadą niedziałania prawa wstecz.

 

 

Projekt i pełna treść uzasadnienia

 

 

 

Jeżeli ten problem Państwa dotyczy, zachęcamy do kontaktu z Kancelarią. Przesyłając wypełniony formularz akceptują Państwo naszą Politykę Prywatności.